Oekraïne ... Gaza ... Oeganda ... Jemen ... en nog veel meer ... Duizenden kinderen gedood, gedeporteerd, gevlucht, angstig, depressief, getraumatiseerd, zonder water, voedsel en medicijnen ...
Je wordt niet vrolijk van al het nieuws. In Nederland valt dit gelukkig nog wel mee, maar ook hier hebben we crises in soorten en maten, polarisering, verslavingen, complottheorieën, haat ...
Worden kinderen dan niet meer beschermd? 'Rare jongens, die Amerikanen ...', maar hier in Europa is in Hongarije elke verwijzing naar lhbt+ kwesties in een museum en op de scholen verboden, op grond van een "kinderbeschermingswet" uit 2021: "Films, tv-programma's en boeken voor minderjarigen mogen geen homoseksualiteit, geslachtsverandering of 'afwijkende' genderidentiteit bevatten." Zo werd ook een World Press fototentoonstelling verboden voor minderjarigen, omdat er foto's uit de Filipijnen te zien waren met vijf bejaarde samenwonende mannen die zich als vrouw gekleed hebben. "Deze tentoonstelling is duidelijk schadelijk voor minderjarigen" (NRC 18 november 2023)
Je wordt er al snel cynisch van ... |
De leden
Op 1 december, het einde van dit verslag jaar, heeft de groep Oost 10 leden die merendeels trouw naar de groep kwamen - enkele gingen, andere kwamen erbij. West heeft er nu 12, die wisselend aanwezig waren, op een vaste kern na - enkele gingen, anderen kwamen. Twee leden kwamen met regelmaat zowel naar Oost als naar West.
Een kandidaat-lid trok zich, na intensieve mail communicatie, gedwongen terug met een voor ons zeer irritante reden: "Van mijn begeleiders mag ik alleen met hen praten over mijn pedofilie."
Daarnaast zijn er individuele contacten, deels naast de groep, deels in plaats van de groep, nu alle verzorgd door de centrale coördinator (ondergetekende). Hiermee vullen wij enkele 'gaten' in de GGZ: een persoon met een spraakgebrek krijgt drie uur de tijd; anderen zeggen iets als 'Naar de huisarts? Met mijn pedofilie? Van me nooit niet!' of 'Daar? Daar werd ik alleen als crimineel gezien en benaderd!', al dan niet gevolgd door "Nu, zeven jaar later, hoor ik nog steeds die stem van die 'therapeut' in mijn hoofd: wat ik allemaal niet mag voelen of denken ..."
Er blijft behoefte aan externe professionele therapeuten. Die hebben we echter, op een na, niet kunnen vinden.
In 2023:
In plaats van de groep: 3 personen in West, van wie een maandelijks en intensief, de twee anderen (een stel) incidenteel: "Het lukt ons niet goed hierover te praten... met jou erbij wel."
Naast de groep: 2 personen in Oost, 3 in West.
Tellen we deze laatsten niet dubbel, dan komen we nu op 25 personen; tellen we de 5 dit jaar vertrokken leden erbij, dan komen we op 30 personen die JORis dit jaar wist te bereiken.
Bij twee personen was het vertrek dramatisch. Een heeft zichzelf, na jaren van intensief individueel contact, van het leven beroofd vanwege een mentaal/sociaal probleem (angst voor ontdekking) en een medisch fysiek probleem dat hem vrijwel immobiel maakte.
Die angst voor ontdekking is bijna collectief bij al onze deelnemers. "Ik kan er nergens over praten ... alleen hier ..."
De ander deed meerdere pogingen zichzelf van het leven te beroven. Hij verblijft nu door de rechter gedwongen in een kliniek. Hij heeft de groep inmiddels verlaten.
De bijeenkomsten
Beide groepen komen eens per maand bijeen op een zondag van 15 tot 21 uur, onderbroken door een pauze met een maaltijd.
De groep West komt bijeen in een gebouw waartoe wij een zondag per maand toegang hebben tot een huiskamerachtige locatie. Wie binnenkomt, ziet ons gastechtpaar al druk aan het koken: dit geeft meteen een gevoel van welkom te zijn.
De groep Oost komt bijeen in een particuliere huiskamer (met haardvuur).
In beide groepen zijn nu ook vaak engelstaligen aanwezig; deze krijgen voor zover nog nodig een tolk naast zich. Een doof persoon krijgt op een laptop naast zich een samenvatting te zien van wat er besproken wordt. Een blind personen komt naar oost met de invalidetaxi; in West worden twee invalide personen door een van de coordinatoren per auto gehaald en teruggebracht. Het voorkomt eenzaamheid en isolement. We horen immers vaak zeggen: "Daarover kan ik alleen hier spreken."
Het zijn en blijven zelfhulpgroepen. Het feit dat men vrijuit kan spreken voor geduldig en empathisch luisterende oren is al een waardevolle vorm van hulp. De gespreksleider is geen therapeut, maar een bewaker van een goed gesprek. Hiertoe bestrijdt hij reacties als "Ja, maar ik ..." of "Ja maar, dan moet je ook ...". Eerst maar eens goed luisteren, vragen stellen, begrip en empathie tonen. Later komt men dan zelf wel uitvoerig aan het woord. Andere basisregels zijn 'Niet oordelen' en 'Geen ongevraagde adviezen geven'.
Dit wordt gewaardeerd door mensen die zeggen al professionele hulp gehad hebben. Daarover horen we dan klachten als: te weinig tijd, te weinig begrip, te weinig kennis; ook wel dat men zich gedwongen voelt om de visie van de therapeut over te nemen en dat de insteek te eenzijdig is gericht op Het Delict dat er was of vast wel zal komen, wat natuurlijk voorkómen moet worden. Zo'n klacht is ook "Met mijn depressie is niets gedaan".
Het is 'nulde-lijns-hulp', ook nog eens gratis en desgevraagd met reiskostenvergoeding of subsidie, die dan van de vrijwillige donaties wordt betaald. Zie maar hier onder.
Toelichting:
De maaltijden in West zijn in de jaarrekening opgenomen, als donatie en als uitgavenpost. In Oost worden de maaltijden Oost buiten de jaarrekening gehouden, omdat de inkopen, de ingrediënten en de restjes deel uitmaken van het huishouden van de gastheer. Voor deze gaat 'de pet' rond, voor de groep gaat 'de hoed' rond.
Opmerkelijk is dat er in de individuele contacten nauwelijks gesproken hoeft te worden over de pedofiele gevoelens zelf, zeker niet als dit in de groep al kan. De groep kan meer: boosheid, frustratie, isolement en andere problemen kan de groep goed aan.
Ook in de individuele contacten is het vaak genoeg al voldoende als er iemand komt, goed empathisch luistert, niet oordeelt en geen ongevraagde adviezen geeft. Hiervoor hoef je niet gestudeerd te hebben. Veel problemen zijn ook op die manier best op te lossen door iemand met voldoende tijd, levenservaring en empathisch vermogen; iemand ook die niet zegt "Ja maar ...", en al helemaal niet "Ja maar, dan moet je ook ... ". Isolement kan benauwend zijn; je gevoelens en ervaringen delen met anderen kan al helpen, zelfs bij depressie en, zij het blijkbaar niet altijd, bij suïcidale gedachten.
Ook de twintiger of jonge dertiger die voor de taak staat zijn ouders gaandeweg losser te laten - en de ouders hun kind - kan best geholpen worden door een medemens met begrip voor die situatie en die taak. De ouderen onder ons kunnen een 'opa'-rol toegeschoven krijgen en tijdelijk op zich nemen. Op middelbare en oudere leeftijd komen er weer andere opgaven op het levenspad, zoals bijvoorbeeld de vaak zwaar belastende mantelzorg voor hun ouders.
Van groot belang is het om in de groepen en de individuele contacten (door) te vragen naar de gevoelens (in het hier en nu) en de emoties (vaak dieper verankerd). Er zijn mensen die van jongs af aan geleerd hebben die gevoelens en emoties vooral niet te uiten; deze stapelen zich dan op in de geest, om er vroeg of laat uit te barsten. In beide groepen maakten we zulke uitbarstingen mee. De groep accepteert dit en luistert empathisch; de persoon zegt daarna dat dit hem heeft opgelucht en hij bedankt de groep hiervoor.
Dit kan in het individuele contact voorbereid worden. Een een-op-een contact wordt dan als veiliger gevoeld dan een groep.
Intussen kan er best neven-problematiek zijn, al dan niet samenhangend met de genoemde gevoelens. Wij noemden al eerder:
Mogelijk wel samenhangend: isolement, somberheid, depressie, moeite met ‘het stigma’, dus ‘het masker’, ‘het geheim’, ‘het dubbel-leven’; soms ook juridische problemen en buurtproblemen.
Al dan niet samenhangend: suďcidaliteit, autisme, bipolariteit, psychosen, borderline, verslavingen, vroege hechtingsproblematiek en/of latere onthechtingsproblematiek, relatieproblematiek in gezin of partnerschap en heel veel angsten.
Aan deze vormen van hulpverlening zitten ook grenzen. Probeer maar niet die 'pedofilie' er uit te krijgen, dat gaat niet lukken. Zo zijn er meer problemen die te diep in de persoon zitten en die zich niet laten veranderen. Denk aan autisme, maar ook aan - ik citeer - "een diepgeworteld wantrouwen tegen alles en iedereen", vermoedelijk diep geworteld door een vroege onveilige hechting. Ook permanente hevige angsten zijn moeilijk te verhelpen. Het gaat dan om 'leren leven met'.
Over grenzen gesproken - en hoe daarmee om te gaan - grenzen komen ook vanuit de samenleving zelf:
Twee gespreksgenoten die als vrijwilliger een knutselclub voor kinderen begeleiden, de een al twaalf jaar, de ander korter, hadden hierbij - schrik niet, mensen - een kind op schoot, in het tweede geval een kind van vijf jaar. De tweede man vernam van de leidinggevende dat de moeder dat niet wilde, wat de leidinggevende zelf belachelijk vond. De eerste man vernam het rechtstreeks van een bestuurslid. Trouwens, 'kopje-rol-over' spelen mag ook niet meer, want dan moet je de kinderen aanraken, en dit mag niet meer... De man beraadt zich nog of hij daar wel wil blijven werken...
Een musicus overkwam hetzelfde vanwege een boze moeder: hij had haar kind aangeraakt! Ja: voor de juiste vingerzetting bij de pianoles ...
Angst voor aanraken ... vooral door, schrik niet: een man! Hebben we dit aan (de paniek na) Robert M. te danken? Aan de nieuwe preutsheid? Dit lijkt toch wel op pedofobie ...
Op onze website staat een reactie hierop: "Een kind op schoot ... mag dit niet meer?"
In de coronajaren was het niet mogelijk om ook verdiepingsdagen te houden, nu weer wel. Op die dagen staan niet de persoonlijke verhalen centraal - wel uitwisseling, geen discussie of debat, maar een thema, desgewenst met discussie en debat.
Het eerste thema was ''De plaatjes'. Vragen die in gesprekken tussen leden opkwamen in de jij-vorm, zijn opnieuw geformuleerd als vragen die de groep zichzelf stelt.
Het gesprek werd ingeleid met het vertellen over iemand die zijn verslaving aan plaatjes niet in de groep durfde te vertellen, dus dit liever in een individueel contact deed. Daarin bleek dat hij het ook niet aan zijn professionele therapeut had durven vertellen, uit angst voor aangifte. Het bleek moeilijk van die verslaving af te komen. Pas toen er ontdekking dreigde, deed de persoon zijn hele verzameling weg: door externe krachten dus.
We zien hier als kernbegrippen in werking: plezier, maar ook probleem, schaamte en angst, obsessie en verslaving. Het gevoel van schaamte en angst komt ook voort uit het besef van de afkeer die de samenleving hiervan heeft. Het leidt mede tot het dubbele gevoel: plezier én probleem.
Daarnaast, zo wordt opgemerkt, zien we dat dezelfde samenleving een overvloed biedt aan 'spannende plaatjes', toegestaan 'van volwassenen', deels als commercie (vrijwillig? Onvrijwillig? Met of zonder manipultie?), deels als het particulier uitwisselen van selfies, maar fanatiek vervolgd als het om kinderen gaat.
Hoe spreek je hier met kinderen over, over seks? "Het liefst als gewoon punt bij de afwas", zo wordt opgemerkt. Maar, zo wordt ook gesteld, bij oudere kinderen en jongvolwassenen is daar al eerder over gesproken als 'vies' en dus taboe. We zien ook, zo stellen anderen, grote verschillen tussen culturen: van vrij grote openheid (Japan), via een macho-cultuur in bepaalde culturen, tot streng taboe in weer andere culturen.
Sprekend over ethiek, merken we dat het er nogal van afhangt aan wie je het vraagt: aan ‘justitie’, aan de kerken, of aan de psycho- en neurologen, of aan de NVSH en onszelf. Je kunt ook zelf beoordelen wat je ethisch aanvaardbaar vindt of wat niet.
Wat te doen, hoe te helpen?
Het gesprek verliep dialogisch: sommigen kunnen zich vinden in de boeddhistische begrippen als 'je ware essentie' of in 'het niets', anderen hebben hier toch wat moeite mee.
Gevraagd naar een wijs slotwoord sprak onze professioneel therapeut zijn waardering uit voor JORis en zijn gespreksgroepen en individuele benadering. Deze zijn uniek en waardevol. Voor het volgende jaar staan er al twee andere thema's in de planning.
Kijken we eerst even verder weg, dan vernemen we dat er in Ecuador nog steeds twee mensen gevangen zitten die daarheen geëmigreerd zijn om daar een nieuw bestaan op te bouwen. Hier in Nederland zijn zij vervolgd voor niet het hebben van, maar het publiekelijk uiten van bepaalde overtuigingen inzake kinderen, volwassenen en seksualiteit die werden gezien als "het voortzetten van de werkzaamheid van de verboden Vereniging Martijn". Martijn bestaat niet meer, de PNVD heeft zichzelf andermaal opgeheven.
Kijken we nog wat verder om ons heen, dan zien we de hierboven al vermelde crises en de oorlogen die al aan duizenden kinderen deportatie of het leven hebben gekost.
Zoemen we in op ons land, dan treffen we aangaande kinderen een enorm tekort aan onderwijzers op de scholen. Wie wil er nog voor de grote klassen staan?
Wie er wel voor staan, wordt geplaagd door gebrek aan concentratie door het massale gebruik van mobieltjes door de leerlingen. Met ingang van 1 januari 2024 zijn die nu in de klas verboden, tenzij ze echt in de les ('mediawijsheid') betrokken worden of nodig zijn voor bijvoorbeeld kinderen met epilepsie.
Matigen en ‘het bij het nette houden’, dus beperkt tot leuke filmpjes op YouTube of TikTok, jonge zangers of filmsterren, kinderkoren – allemaal leuk én legaal. En laat de politiek onderzoek doen naar de werking van legalisering van virtuele plaatjes. Daar komt geen kind aan te pas en het voldoet aan een toch vitale behoefte, voorkómt mogelijk zelf écht misbruik. In plaats daarvan heeft het OM (in 2016) de criteria juist verscherpt aan de hand van ‘Het Congres/Verdrag van Lanzarote’. De termen daaruit zien we terug bij het OM, zowel in de nieuwe criteria alsook bij rechtszaken. Hierover vertelden wij al in ons vorige jaarverslag.
Het tweede thema was 'Omgaan met je ego'.
Het ego werd hier, aan de hand van meerdere auteurs, besproken als een innerlijk gebied dat je enerzijds nodig hebt, maar dat anderzijds ook je diepere essentie kan verbergen, waarvan het dus goed is om je hiervan bewust te zijn. Het ego kan immers ook nare trekjes hebben, zoals willen 'hebben, hebben, hebben', tot jaloezie en in de liefde 'Jij bent van mij'.
Ieder kon zich wel vinden in de aanbeveling van de inleider om (meer) in het hier en nu te leven dan alsmaar te piekeren over verleden en toekomst.
Er zit ook zo iemand in Mexico gevangen, maar die heeft zich naar verluidt 'bekeerd' tot de meer geaccepteerde overtuigingen.
Van de twee in Ecuador vernamen we dat deze valselijk beschuldigd zijn van dingen die ze niet gedaan hebben. Pas recent is gebleken dat ouders en kinderen gedwongen en/of omgekocht zijn om valse verklaringen af te leggen en dat zij deze beschuldigingen bijna allemaal hebben ingetrokken. Toch is er op 20 juni een veroordeling uitgesproken van tien jaar cel vanwege gevonden afbeeldingen van, naar zij zelf zeggen, jong-volwassenen. Het vonnis hadden zij uiterlijk 10 dagen later op schrift moeten ontvangen, waarna er 4 werkdagen zijn om hoger beroep aan te tekenen. Het vonnis is er nu nog steeds niet.
Kijkt u eens uit uw raam: ziet u nog kinderen buiten spelen, bewegen? Vrijwel niet meer. De kinderen zitten binnen aan hun schermpjes, veelal het voorbeeld van hun ouders volgend. Tekort aan beweging is fnuikend voor het fysieke en mentale welzijn: een groot deel van de kinderen (en volwassenen) is te dik, wat op zijn beurt weer tal van fysieke problemen kan veroorzaken. Ga toch bewegen samen met uw kind! "Kinderen doen niet wat je zegt, ze doen wat je doet". (NRC 11 november 2023: Van de bank af: buiten spelen!)
Reist u eens met de trein, iets dat ondergetekende vaak doet. Het is werkelijk uitzonderlijk als pappa en mamma nog met de kinderen praten en samen uit het raampje kijken, hetzij met mamma naar de koeien en schaapjes, hetzij met pappa naar de automerken op de snelweg naast de trein. Al even zeldzaam is het dat op het perron pappa met zijn wijzende hand aan Jantje alles uitlegt wat er te zien is aan het spoor. Wie leest er nog eens een boek?
Een tiener in de trein relativeerde dit voor mij, permanent als hij gebogen zat over zijn telefoon. 'Kijk toch eens uit het raam of lees eens een boek', dacht ik. De jongeman stopt zijn mobieltje in zijn tas, en uit de tas komt een boek tevoorschijn met in de titel "... Heidegger ...!", de beroemde filosoof. Kennelijk niet zijn hoofdwerk Sein und Zeit, want dat is 'een dikke pil', dus kennelijk een boek óver Heidegger. Mooi.
Lezen we eens de krant:
"Jeugdpsychiater Marja van 't Spijker: Altijd op je mobieltje kan je kind schaden - Problemen met hechting door gebrek aan aandacht. Ouders moeten hun telefoon wat vaker opzij leggen en echt contact maken met hun kroost. Moeders zouden in de speeltuin ook kunnen spelen met hun kind en hun telefoon in de tas laten.
Overmatig bellen of appen in de buurt van kinderen kan leiden tot psychische problemen ... problemen in de hechting. Dat kan later problematisch zijn bij het onderhouden van gezonde relaties en het omgaan met tegenslagen en trauma's.
Hechting: ... fysiek en mentaal aanwezig zijn ... de behoeften opmerken ... subtiel communiceren ... aandacht ... er helemaal zijn voor je kind."
(De Stentor, 4 oktober 2023)
Waarom die vlucht in het scherm of mobieltje? Doorgaans wordt gewezen op de prestatiedruk, de te vele toetsen, dus de stress. Een student schrijft hierover:
"Als ik met mijn telefoon bezig ben, is dat zelden omdat ik wil ontsnappen of verdwijnen, maar omdat ik de verleiding van die dopaminemachine niet kan weerstaan. ... Een verbod in de klas is symtoombestrijding. Het echte probleem is namelijk dat de grote techbedrijven hun apps zo ontwerpen dat het soms schier onmogelijk voelt om je los te rukken van dat vermaledijde rotschermpje." (NRC 11 november 2023)
Zoemen we terug naar JORis met zijn groepen en individuele contacten, dan kunnen we ter ontspanning nog even lezen: "Maar gelukkig is er nog een klein Gallisch dorpje ... "
Dr Frans E J Gieles, namens
JON
& JORis West
Door de leden goedgekeurd in december 2023.