|
Muziek, een bijzondere gave Robin Knap , Kampen, 9 oktober 2000 Als ik nadenk over mijn leven, dan vormt daarin muziek een belangrijk onderdeel. Speel ik dan fluit of piano? Nou nee, dat bedoel ik niet. Muziek is een onderdeel van mijn spirituele leven, van de ontwikkeling van mijn geest. Muziek heeft mij gevormd tot de persoon die ik nu ben. Ik ben opgegroeid met voornamelijk psalmen. Op de basisschool moesten we er elke week eentje leren. In de kerk werden ze regelmatig gezongen. Muziek heeft een enorme invloed op de mens, dat heeft men al heel vroeg begrepen. In de oudheid werd er dan ook veel gebruik van gemaakt. Muziek heeft de bijzondere gave contact te kunnen leggen tussen je diepste innerlijk en de hoorder. Het kan op een gegeven moment zelfs twee personen vereenzelvigen, waardoor een zeer intense vorm van communicatie ontstaat. Echt zingen en echt luisteren doe je namelijk met heel je lijf en al je gevoelens. Het is dus niet iets vrijblijvends en afstandelijks. Zingen schept ruimte voor het naar boven halen van verlangens en gevoelens die diep in ons - bewust of onbewust - verborgen zitten. Vandaar dat voorkeursliederen soms heel veel over iemand kunnen zeggen. Laat ik maar eens naar mijn eigen leven gaan kijken. Psalmen met verdriet Liederen die mij vroeger aanspraken, die ik toen graag zong, zeggen iets over mij. Ik denk dan aan psalmen als psalm 86: 1 en 4.*
Ik schreide vroeger tot God maar kreeg zo vaak geen antwoord. Waar is God? Hoor mij toch, Heer, wil antwoord zenden. Ik voelde mij zo alleen, verloren. Verstoten door vrienden en klasgenoten. In die tijd werd ik veel gepest. Daarnaast speelde mijn seksuele voorkeur een grote rol, ik ervoer die als een afwijking, als een splijtzwam tussen God en mij.
Maak mijn hart één. Ik leefde voor mijn gevoel in twee werelden, maar verlangde naar eenheid, heelheid. Psalm 42 is ook zo’n lied die veel emotionele waarde voor mij heeft.
Ik schreeuwde om God. Mijn innerlijk was gebroken, een open wond wachtende op het klare water die de levensdorst zou lessen en innerlijke genezing kon bewerkstelligen. Waarom zoveel nadruk op liederen waarin verdriet en ellende zo’n grote nadruk leggen? Ik heb een prettige jeugd gehad, een warm nest en een gezonde ontwikkeling. Als kind was ik dan ook intens gelukkig. Seksuele voorkeur Tijdens mijn tienerjaren kwam ik erachter dat mijn seksuele voorkeur nogal moeilijk lag binnen de maatschappij en de muren van het christelijk geloof. Daar kon en mocht ik niets mee doen. Ik dacht, beïnvloed door opvoeding en cultuur, zelf ook dat het hartstikke fout was. Tevens ervoer ik in mij dat het goed was. Mijn ziel sprak mijn verstand tegen. Met niemand kon ik erover praten. Ik leefde dus in twee ‘werelden’, die van mijn gevoel en die van mijn verstand. Alleen door muziek kon ik deze intense gebrokenheid uiten en delen. Anderen zongen immers mee - zonder te beseffen wat ze deelden met mij, maar dat geldt andersom net zogoed.
Onderschat de beerput van de ziel niet Veel mensen durven daar niet in te kijken en ontkennen of onderdrukken allerlei gevoelens en eigenschappen. Hierdoor komen ze vaak in het onbewuste deel van de ziel terecht. Dit heb ik ook meegemaakt in de jaren dat ik wat ouder werd (17/18) en mijn gevoelens probeerde te onderdrukken. Ik moest niet zo emotioneel doen, vond ik. Bovenstaande psalmen waren veel te moeilijk en ouderwets. Ik verdrong gevoelens van eenzaamheid en zocht zoveel mogelijk mensen om mij heen door druk te zijn in allerlei commissies.
Een lied, nu met een wrange bijsmaak. Was ik echt samen als ik niet kon zijn wie ik ten diepste ben? Als ik niet mijn diepste twijfel, pijn en vreugde kon delen?
Zelfde vragen als bij het vorige lied. Het lied was een droom voor mij, een illusie. Periode van ommekeer Je kunt dingen lang verborgen houden en jezelf lang voor de gek houden, maar je loopt een keer tegen de lamp. De bom zal een keer ontploffen, en stiekem hoop je daar ook op. Zo herinner ik mij vaag een lied van Herman van Veen,
Zulk soort liederen blijft je bij omdat het rechtstreeks tot je ziel spreekt. De bom barstte dan ook uiteindelijk. Heel geleidelijk overigens hoor, ik zocht contact met gevoelsgenoten. Praatte veel, las veel en mijn exodus begon. De uittocht, bevrijding en genezing. Nee, geen verandering, maar heelwording. Ik werd niet opeens hetero, maar begon mijzelf te aanvaarden zoals ik ben. Weer een lied om dat gevoel woorden te geven:
Voortdurend was ik voor mijzelf op de vlucht. De woorden van deze psalm deden mij steeds duidelijker beseffen dat God mij kent en aanvaardt. Hij is de Nabije, in hem is er geborgenheid.
Nu kan ik met alles in mij zingen:
De ban der eenzaamheid is voor mij doorbroken. Ten diepste weet ik mij geborgen in de liefde van Christus, geaccepteerd en aanvaard zoals ik ben. Is dat niet het doel van het christelijk geloof? Dat het je uit de vloek van de eenzaamheid redt? Is God niet degene die relaties wil herstellen? Op verzoening uit is?
|